يك روز خانمي چند قوطي نوشابه گازدار خريداري كرد و آنها را در يخچال گذاشت تا بعد از خنك‌شدن مصرف كند. روز بعد او را به اورژانس بردند و مستقيما در بخش مراقبت‌هاي ويژه بستري كردند، اما او همان روز فوت كرد. كالبدشكافي علت مرگ را «ليپتوسپيروسيس» اعلام كرد.
پس از تحقيقات در مورد علت مرگ وي متوجه شدند كه او نوشابه گازدار را بدون استفاده از ليوان مصرف كرده است و قوطي مربوط آلوده به ادرار خشك‌شده موش بوده است كه ناقل بيماري خطرناك ليپتوسپيروسيس است.

ليپتوسپيروسيس چيست؟

اين بيماري عفونتي باكتريايي و حاد است كه عامل آن گونه‌هاي ميكروسكوپي به شكل مارپيچي است. اين عفونت در درجه اول از تماس مستقيم يا غيرمستقيم با ادرار آلوده حيوانات منتقل مي‌شود. راه‌هاي ديگر انتقال عفونت مي‌تواند تماس با بافت‌هاي حيوانات آلوده، مصرف غذا و آب آلوده باشد. اين بيماري مسري نيست، اما مي‌تواند از طريق رابطه جنسي، از مادر به جنين و از طريق شير مادر به فرزند منتقل شود.

برخي انسان‌ها به دليل شغل و محيطي كه در آن زندگي مي‌كنند، در معرض خطر ابتلاي اين عفونت قرار مي‌گيرند. مي‌توان به گروه‌هاي شغلي در معرض خطر، مانند كارگران كشاورزي و انبارها، حيوانات خانگي، دامپزشكان، كارگران فاضلاب‌ها، كارگران كشتارگاه‌ها، عرضه‌كنندگان گوشت و نيروهاي نظامي، بازماندگان بلاياي طبيعي (مانند سيل) و كساني كه از ورزش‌هاي آبي ـ تفريحي استفاده مي‌كنند، اشاره كرد.

علائم بيماري

معمولا مدتي كه اين بيماري خود را در بدن فرد مبتلا نشان مي‌دهد، دو تا 26 روز و به طور ميانگين ده روز است. از نشانه‌هاي اين بيماري مي‌توان به بالا رفتن ناگهاني حرارت بدن، درد عضلاني، سردرد در 70 تا صددرصد مبتلايان، سرفه خشك در 25 تا 35 درصد موارد و تهوع و اسهال و استفراغ در 50 درصد بيماران اشاره كرد. از نشانه‌هاي ديگري كه چندان متداول نيست نيز به درد در مفاصل، استخوان‌ها، گلو، شكم و التهاب چشم اشاره شده است. ضعف عضلاني و بزرگ‌شدن كبد، طحال و غدد لنفاوي، گلودرد، سفت‌شدگي عضلات، شنيده شدن صداهاي نامتعارف از ريه‌ها و التهاب پوست از علائم ديگر است.

در صورت تشخيص بموقع، اين بيماري قابل درمان است، اما در موارد حاد كه در زمان لازم بيمار مورد مداوا قرار نگيرد، مي‌تواند مرگ به همراه داشته باشد. براي مداواي اين بيماري داروهاي پني‌سيلين، تتراسيكلين، كلرامفنيكول و اريترومايسين تجويز مي‌شود. موارد بسياري از بيماري‌هاي گوارشي كه بعضا مرگبار بوده‌ با علت ناشناخته گزارش شده‌ است كه شايد رد پاي اين بيماري‌ها را مي‌توان در تماس دهاني با قوطي‌ها و كنسروهاي آلوده پيدا كرد. اما متاسفانه اين بيماري بين مردم و حتي جامعه پزشكان به دلايلي مانند: دشواري در تاييد و تشخيص آن، اشتباه گرفتن با ديگر بيماري‌ها، نبود امكانات بررسي در آزمايشگاه‌ها، نبود كيت‌هاي آزمايشگاهي و... ناشناخته مانده است.

پيشگيري از بيماري، چگونه؟

تحقيقات اخير نشان مي‌دهد كه سطوح فوقاني كنسروها و بطري‌ها از يك توالت عمومي كه محل تجمع انواع باكتري‌ها و ميكروب‌هاست، آلوده‌تر است. اين محصولات در انبارهايي نگهداري مي‌شود كه محل دسترسي حشرات و جوندگان است و بدون هيچ‌گونه توجهي براي فروش، به مغازه‌ها منتقل مي‌‌شود. موش‌ها، سوسك‌ها و مگس‌ها كه ناقل انواع بيماري‌ها هستند، با ظروف مواد غذايي داخل انبار در تماسند. معلوم نيست كه محصولات غذايي در انبار مواد غذايي چه سرنوشتي پيدا مي‌كند. ساده‌ترين تصور آن است موش‌ها كه در انبارها فراوانند در تماس با اين قوطي‌ها و كنسروها باشند، روي آن راه بروند يا ادرار كنند. شايد تا به حال نشنيده‌ايد، اما خوب است كه بدانيد ادرار موش داراي مواد سمي و كشنده بسيار خطرناكي است.

از اين رو توصيه مي‌شود هر بار كه قصد مصرف محصولات بسته‌بندي شده نظير شير، نوشابه‌هاي گازدار، تن‌ماهي، كمپوت و... را داريد، حتما قبل از گشودن، آن را بخوبي شست‌وشو دهيد يا حداقل براي استفاده از نوشيدني‌هاي بسته‌بندي شده از ني استفاده كنيد. همچنين زماني كه دچار جراحت زخم‌هاي باز شده‌ايد، از رفت و آمد در مناطق گل‌آلود بويژه مكاني كه محل عبور حيوانات است خودداري كنيد، هنگام كاركردن با خاك مرطوب از لباس‌هاي محافظ مانند دستكش، چكمه، شلوار و پيراهن‌هاي آستين‌بلند استفاده كنيد، از شنا در بركه‌هاي گل‌آلود خودداري كنيد و با تله‌گذاري در خانه و اطراف آن خطر موش‌ها را كنترل كنيد.

وحيد كيانپور

جام جم آنلاین