تفاوت چشمگير حقوق پزشك و پرستار در ايران
حداكثر تفاوت حقوق پرستار و پزشك در كشورهاي مختلف براساس استاندارهاي جهاني چهار برابر است اما «محمد شريفي‌مقدم» عضو شوراي عالي نظام پرستاري كشور مي‌گويد:« در برخي موارد تفاوت حقوق پرستار و پزشك در ايران 300 تا 500 برابر است و همين مسئله باعث كم‌انگيزگي پرستاران در كشور است.»
او خبر ديگري هم دارد كه بي‌شك روي جمعيت پرستاران و انگيزه آنان براي فعاليت تاثير مي‌گذارد. دولت تصميم گرفته‌است مبلغي را كه از اسفند 90 به حقوق پرستاران اضافه كرده، قطع كند. اين مسئله تاكنون به اعتراض پرستاران دانشگاه علوم پزشكي همدان منجر شده است. همچنين شريفي‌مقدم برخلاف حرف‌هاي «علي كائيدي» عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس كه اعتقاد دارد علت اصلي مهاجرت پرستاران به خارج از كشور به دليل تربيت بيش از حد پرستار در كشور است، مي‌گويد: «تعداد پرستاران در ايران يك‌سوم استاندارهاي جهاني است.» به گفته او تعداد پرستاران براساس تخت، جمعيت و پزشك تخمين زده مي شود. همچنين براساس استانداردهاي جهاني هر تخت حداقل به دو پرستار نياز دارد اما در كشور ما براي هر تخت هفت دهم پرستار وجود دارد. همچنين «دکتر مريم مهرپويا» دبير علمي کنگره پرستاري قلب از مشكل كمبود پرستار در بخش‌هاي مراقبت ويژه خبر مي‌دهد.
داوطلب استخدام نداريم؟
شريفي مقدم مي‌گويد:«به خانم وزير بهداشت گفته‌ام كه پرستاري به صورت آكادميك 100 ساله است و ما در حال حاضر در بدترين شرايط اين يك‌قرن قرار داريم.» او به استخدام‌هاي رسمي دولتي اشاره مي‌كند و مي‌گويد:«دولت درقبال هر سه فرد بازنشست‌شده، يك فرد را استخدام مي‌كند اما با اين وجود داوطلب براي استخدام پرستار در كشور بهويژه در شهرهاي بزرگ نداريم.»
به گفته او مثلا اگر دولت مجوز استخدام 1800 پرستار را مي‌دهد تنها 1100 نفر در اين آزمون شركت ميكنند در حالي كه مثلا حقوق معلم‌ها هم كم است اما آگهي‌هاي استخدام آنان با استقبال روبه‌رو مي‌شود، بنابراين مشكلات زيادي جمعيت پرستاران را آزار مي‌دهد. شريفي‌مقدم اين مسئله را زنگ خطري براي نظام پزشكي ايران مي‌داند و مي‌گويد:« پرستاري شغلي سخت است كه در آن پرستار مدام با مريض رنجور و فوتي و استرس و اضطراب ناشي از كار و خطراتي چون سل و ايدز روبه‌روست. بنابراين بايد حداقل‌ها را براي آنان فراهم آورند تا بتوانند اين شرايط را تاب بياورند.»
ريزش دانشجويان پرستاري
هفته گذشته بود كه شريفي‌مقدم چند دانشجوي فارغ‌التحصيل را به بيمارستان امام‌خميني(ره) برد تا آنها شرايط كار را از نزديك ببينند. آنها پس از بازديد به او گفته بودند كه هرگز با اين شرايط وارد كار در بيمارستان‌ها نمي‌شوند. او ريزش دانشجويان پرستاري را يكي از معضلات جامعه پرستاري مي‌داند و مي‌گويد:«براي مثال تجربه نشان مي‌دهد از بين 100 دانشجويي كه هرسال براي رشته پرستاري پذيرش مي‌شوند ،30 نفر از آنها در سال هاي نخست تحصيل انصراف ميدهند.:»
دريافتي 500 هزارتوماني پرستاران!
شريفي‌مقدم مي‌گويد تا قبل از سال 91 متوسط دريافتي پرستاران 500 هزار تومان بود. اما در اسفندماه گذشته يك فوق‌العاده جذب به تمام كاركنان وزارت‌بهداشت، درمان و آموزش‌پزشكي بين 150تا 250هزارتومان اضافه شد كه شامل حال پرستاران هم شد اما به تازگي زمزمه قطع شدن آن به گوش دانشگاه همدان و شهيد بهشتي رسيده است. به‌گفته شريفي‌مقدم، دولت اعلام كرده است كه پولي براي پرداخت مابه‌تفاوت وجود ندارد. اين مسئله به تجمع كادر پرستاري در دانشكده پزشكي همدان منجر شد. او مي‌گويد:«فعلا مسئولان عقب‌نشيني كرده‌اند اما قطعا اتفاق خواهد افتاد.»
چرا پزشك دهها برابر پرستار حقوق مي‌گيرد؟
شايد كسي باور نكند كه در بيمارستان‌هاي كشورهاي پيشرفته برخي از پرستاران حقوقي بيشتر از پزشكان مي‌گيرند همانطور كه شايد كادر پزشكي ساير كشورها هم باور نكنند كه تفاوت حقوق پرستاران و پزشكان گاهي به دهها برابر هم مي‌رسد.
به اعتقاد شريفي‌مقدم همين تبعيض را بايد يكي از دلايل كاهش انگيزه پرستاران در بيمارستان‌هاي دولتي و خصوصي دانست.او تفاوت حقوقي پرستار و پزشك را از دهها برابر متغير مي‌داند و مي‌گويد:«درحالي كه مثلا در كانادا يك تفاوت متعادل وجود دارد. به‌عنوان مثال مدرك باعث تفاوت 10 درصدي مي شود، معلوم است كه در اين تفاوت حقوق پزشك بيشتر مي‌شود. اما فقط فاكتور مدرك براي تعيين حقوق لازم نيست. در كشورهاي ديگر حضور مستمر هم يكي از دلايل تعيين حقوق است. مثلا ممكن است كه پرستاري كه ساعت هاي طولاني تري از پزشك در بيمارستان حضور داشته باشد، حقوقش بيشتر از يك پزشك شود.» اما در نهايت هم تفاوت حقوق يك جراح با پرستاري كه در تيم جراحي قرار دارد در ساير كشورها 4 برابر است نه دهها برابر. شريفي‌مقدم مي‌گويد: «مثلا اگر پرستار تيم جراح يك ميليون مي‌گيرد جراح 4 برابر او يعني چهارميليون مي گيرد.»
پزشكاني كه در بيمارستان‌ها حضور ندارند!
شريفي‌مقدم مي‌گويد:«اين درحالي است كه برخي از پزشكان و هيات‌علمي دانشگاه‌هاي ما اصلا خودشان را با بيمار درگير نمي‌كنند و در بيمارستان‌ها حضور ندارند و چنين حقوقي مي‌گيرند.» به‌گفته او، يك مريض در خارج از كشور هميشه از سوي پزشك ويزيت مي‌شود و رزيدنت‌ها، انترنها و دانشجويان هم در كنار او آموزش‌هاي لازم را مي‌بينند. اما در ايران بيمار بهويژه در بيمارستان‌هاي دولتي يك ابزار است. پزشك‌ها اصلا در بيمارستان‌ها حضور پيدا نمي‌كنند. همه چيز به «رزيدنت‌ها» و «انترنها» واگذار مي شود. آنها هم تشخيص اشتباه ميدهند و هزينه‌هاي نابجا ايجاد ميكنند. درنهايت هم ضرر جاني و مالي‌اش براي بيمار مي‌ماند. شريفي‌مقدم مي‌گويد:« متاسفانه اعضاي هيات علمي به‌دنبال تامين منافع خود هستند. يك عضو هيات‌علمي ممكن است كه در چند بيمارستان مسئوليت داشته باشد، معلوم است كه اين پزشك به هيچ بيماري نمي‌رسد. بنابراين بيمار مي‌ماند و آزمون و خطاي رزيدنت‌ها و انترنها. پرستار هم نمي‌داند با دستوري كه 10 بار عوض مي‌شود، چه‌كار كند. » شريفي‌مقدم با اشاره به حرف‌هاي علي كائيدي كه گفته است: «خوشبختانه دستگاه اجرايي با کمک مجلس در سال گذشته توانست حدود 30هزار پرستار را استخدام کند»، مي‌گويد:«نه‌تنها در كشور پرستار اضافه نداريم كه براي رسيدن به حداقل استانداردها جمعيت امروز پرستاران بايد سه برابر شود.» با اين وجود كائيدي مي‌گويد: «مسئولان به‌جاي افزايش آمار فارغ‌التحصيلان بايد به فکر افزايش کيفيت آموزش در کشور باشيم.»
مديريت نظام توزيع نيرو و پرسنل!
نايب‌رئيس اول کميسيون بهداشت و درمان مجلس کليد اصلي حل مشکلات پرستاران را مديريت نظام توزيع نيرو و پرسنل مي‌خواند و مي‌گويد:« متاسفانه هم‌اکنون توزيع نيروي متخصص در سطح کشور عادلانه نيست که اين موضوع بهويژه در مناطق محروم بيشتر ديده مي‌شود.»اما شريفي‌مقدم يكي ديگر از نشانه‌هاي كمبود پرستار را حضور الزامي «همراه بيمار» مي‌داند و مي‌گويد:« در هيچ كجاي دنيا ما تعريفي از همراه بيمار نداريم. همراه بيماري كه هم جاي خالي يك پرستار را پر مي‌كند و هم هزينه‌اي ديگر به هزينه‌هاي بيمار اضافه مي‌كند.»
كمبود پرستاران قلب در سي.سي.يوها
«دکتر مريم مهرپويا» دبير علمي کنگره پرستاري قلب هم برخلاف صحبت‌هاي علي‌كائيدي از كمبود پرستاران قلب بهويژه در سي‌سي يوها خبر مي‌دهد و مي‌گويد:« اکنون در ايران و در مناسب ترين وضعيت براي هر دو تخت يک پرستار وجود دارد، اگر روزي به اين ايده آل دست يابيم که هر تخت سي‌سي‌يو يک پرستار داشته باشد به تحول بزرگي دست يافته‌ايم.» او درحالي رسيدن به هر تخت يك پرستار را ايده‌آل مي‌داند كه در كشورهاي ديگر هر تخت دو پرستار دارد.
مهرپويا درباره جايگاه پرستاران در بخش‌هاي مراقبت ويژه هم مي‌گويد: «همکاري توامان پزشک و پرستار در روند بهبود بيماري نقش بسزايي دارد. پرستاران در بخش‌هاي ويژه جايگاه کليدي دارند، زيرا نخستين شخصي است که آريتمي بيمار و ايست قلبي وي را در مي‌يابد و مي‌تواند در صورت اجازه و تا زمان رسيدن پزشک بر بالين بيماراقدامات اوليه نظير تزريق دارو و شوک را انجام دهد.» جايگاهي كه به گفته شريفي‌مقدم مدت‌هاست كه فراموش شده و همين مسئله هم شرايط را براي كار آنها سخت‌تر كرده است.
مهرپويا مي‌گويد: «با توجه به رشد روزافزون تخت‌هاي بيمارستاني با مشکل کمبود پرستار در سي سي‌يو مواجهيم. همچنين در زمينه آموزش به پرستاران دچار خلأ و مشکل هستيم.»
قانوني كه اجرا نشد
قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري قرار بود مرهمي بر زخم‌هاي بي‌شمار آنان باشد و تا حدودي شرايط سخت كار را براي آنها تعديل كند اما تاكنون اين قانون از سوي دولت اجرايي نشده‌است. عدم اجرايي شدن اين قانون به اعتراض علي كائيدي هم منجر مي شود. او مي‌گويد:«مسئولان از اوايل امسال قول اجراي اين قانون را به پرستاران داده‌اند اما هنوز بعد از گذشت شش‌ماه از سال جديد هنوز اين قانون اجرا نشده است.»
کائيدي با تاکيد بر اينکه قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري بايد هرچه سريع‌تر اجرايي شود، مي‌گويد:« وزارت بهداشت اگر به‌دنبال ساماندهي و حل مشکلات قشر پرستار است بايد به‌دنبال اجراي طرح‌هاي حمايتي مانند قانون تعرفه‌گذاري خدمات نيز باشد .»
روزنامه تهران امروز
خانه پرستار
........::: مدیریت وبلاگ :::........