معرفی رشته تکنولوژی گردش خون (پرفیوژن)
یکی از بزرگترین مشکلات پرفیوژنیستها در کشور آکادمیک نبودن این رشته به عنوان یک رشته دانشگاهی است که خوشبختانه تلاشهای گستردهای در حال انجام است تا این رشته به عنوان یک رشته دانشگاهی مورد تایید قرار گیرد و به تصویب برسد.
در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد اعمال جراحی کرونری قلب باز با پمپ انجام میشود و علاوه بر این، ۹۵ درصد جراحیهای بیماریهای وراثتی اطفال نیز از طریق پمپ انجام میگیرد. با توجه به کاهش سن بیماریهای قلبی در کشور و انجام سالانه بیش از ۳۰ تا ۴۰هزار جراحی قلب در کشور، گسترش و ایجاد زمینهای مناسب برای درمان این گروه از بیماران بسیار ضروری خواهد بود. گسترش اعمال جراحی قلب در کشور نیز تنها به گسترش گروه جراح محدود نخواهد شد، بلکه هرگونه اقدامات انجام شده در این راستا باید بتواند زیرمجموعههای جراحی قلب اعم از پرستاری قلب، بیهوشی و پرفیوژن را که در ارتباط مستقیم با جراح هستند، تحت پوشش خود قرار دهد.
به گفته دکتر اسماعیل اصدقپور، عضو هیاتمدیره انجمن جراحان قلب و دبیر اجرایی کنگره، رشته پرفیوژن یا گردش خون خارج از بدنی شاخهای خارج از طب است که ارتباط صددرصد و هماهنگ با جراحی قلب دارد. در حقیقت اعمال جراحی قلب فقط در مراکز مجهز به دستگاههای گردش خون خارج از بدنی یا قلب و ریه مصنوعی امکانپذیر است. افرادی که با دستگاههای گردش خون خارج از بدنی کار میکنند، پمپیست یا پرفیوژنیست هستند. تقریبا جز تعداد کمی از اعمال جراحی بسته اطفال، دیگر اعمال جراحی قلب اطفال یا وراثتی اطفال با استفاده از دستگاه پمپ قلب و ریه مصنوعی انجام میشوند و در درمان بیماریهای دریچهای قلب بزرگسالان و بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد اعمال جراحی کرونری وجود پمپ قلب و ریه مصنوعی ضروری خواهد بود. پس از تشخیص بیماریهای قلبی به وسیله کاردیولوژیست یا متخصص قلب اطفال و بزرگسالان، بیمار برای درمان به جراح ارجاع میشود. در اتاق عمل، تیم جراحی متشکل از حراج قلب، کمکجراح و تکنیسین اتاق عمل و همچنین کمکجراحانی که ورید از پای بیمار جدا میکنند یک ضلع مثلث هستند، در ضلع دیگر این مثلث گروه بیهوشی شامل متخصص بیهوشی قلب و تکنیسینهای بیهوشی قرار میگیرند.
وظایفی که تیم پرفیوژن در اتاق عمل دارند:
کار با دستگاه قلب و ریه مصنوعی و سایر تجهیزات کمک قلبی مثل اینتراآئورتیک بالون پمپ ، دستگاه بازیافت خون ، اکمو و سایر تجهیزاتی که برای مانیتورینگ و اداره بیمار مورد نیاز میباشد
پرفیوژنیست باید اطلاعات کامل و جامعی در خصوص قلب ، ریه ، خون و گردش خون ، کلیه و .. داشته باشد
در حین جراحی قلب نیاز میباشد که قلب و ریه از کار افتاده و به زبان ساده بای پس شود تا جراح بتواند اقدامات جراحی خود را بر روی قسمتهای مختلف قلب و عروق آن انجام دهد لذا باید مسیر طبیعی خون را از عروق اصلی به سمت سیستمهای موجود منحرف شود خون پس از اکسیژناسیون در خارج بدن با اعمال فشار دوباره به مسیر اصلی خود که معمولا آئورت میباشد برمیگردد
کار در این رشته معمولا در شیفتهای صبح و عصر میباشد و در ساعات شب و تعطیل بصورت آنکال (آماده باش تلفنی) اداره میشود
سوال کرده بودید که کار یکنواختی هست یا نه ؟ باید بگم چند سال اول نه ولی بعد چند سال یکم یکنواخت میشه . کلا کار در محیطهای بسته و محدود به بیماری در یک سیستم یکنواخت میشه. ولی باید بگم تنوع خاص خودش را داره و تخصصی و در این کار، کار بالینی کمتر و کار با تجهیزات افزایش پیدا میکنه
مشخصات كلي دوره كارشناسي ارشد پرفيوژن
1- تعريف رشته
كارشناسي ارشد پرفيوژن شاخه اي از علوم سلامت است كه در طي آن فراگيران با انواع بيماريهاي قلبي عروقي و تكنيك هاي باي پس قلبي – ريوي و دستگاههاي حمايتي قلب و ريه و شرايط اضطراري مربوط به آن آشنا شده با گذراندن برنامه هاي درس نظري و عملي ، توانمنديهاي لازم براي آماده سازي و باي پس قلبي – ريوي بيمار را در جراحي قلب باز كسب كرده و روش هاي مختلف پرفيوژن برون اندامي را متناسب با نوع اعمال جراحي و يا شرايط و وضعيت بيمار انجام دهند.
تعريف پرفيوژن:
پرفيوژنperfusion به معناي برقراري جريان خون اكسيژنه و انتقال آن با شرايط مطلوب به بافتها و ارگانهاي حياتي بدن براي حفظ حيات و عملكرد طبيعي آنهادر حين اعمال جراحي قلب ، ريه، عروق و.....مي باشد.
تعريف پرفيوژنيست:
پرفيوژنيست perfusionist عضو متبحر وتعليم ديده حرفه اي از تيم جراحي قلب است كه با آموزشهاي علمي و تجارب عملي و با بكارگيري دستگاه قلب و ريه مصنوعي فرآيند پرفيوژن را در طول جراحي قلب ، ريه و عروق و........... ميسر ساخته و با استفاده از دستگاههايي نظير IABP، LVAD، RVAD، ECMO و .......عملكرد قلب و ريه را مورد حمايت قرار مي دهد.
2 - تاريخچه رشته:
طبق مستندات تاكنون رشته اي با عنوان فوق در ايران وجود نداشته است و طرح راه اندازي اين رشته در مقطع كارشناسي ارشدبراي اولين بار در كشور صورت مي گيرد ليكن در 50 سال گذشته آموزش اين رشته بصورت تجربي صورت گرفته و در دهه اخير نيز ضمن تاسيس انجمن پرفيوژنيست هاي ايران و نيز راهنمايي و حمايت صميمانه انجمن جراحان قلب ايران باعث اعتلاي آموزش در اين رشته گرديده كه برگزاري و شركت پرفيوژنيستها در كنگره ها و كارگاههاي آموزشي متعدد در طول دهه فوق بويژه برگزاري اولين كنگره بين المللي پرفيوژن ايران در سال 1387 گواه بر اين مدعاست . آموزش پرفيوژن در ايالات متحده بصورت يك برنامه ( curriculum) آموزش پرفيوژن ثابت و مشخص مي باشد ودر كشورهاي اروپايي اين برنامه به صورت هاي مختلف و متفاوتي تنظيم شده است.
3- رسالت رشته:
هدف از اجراي اين دوره سازماندهي نظام آموزشي رشته نوين پرفيوژن جهت دستيابي به مقاصد زير با تاكيد بر همكاري با سيستم جراحي قلب و ........ مي باشد.
- افزايش آگاهي و توان علمي پرفيوژنيست و كاربرد روشهاي نوين مبتني بر استانداردهاي جهاني همانند :
(EBCP) European Board of cardiovascular perfusion and (ASECT) American Society of Extracorporeal technology
در جهت ارتقاء كيفيت خدمان به بيماران مي باشد.
- تشخيصهاي پرفيوژنيست از وضعيت مربوطه ، برنامه ريزي، مديريت صحيح مراقبت و انجام مداخلات لازم مناسب با هدف نهايي ، كاهش و پيشگيري از عوارض ناشي از جراحي و كمك به روند صحيح جراحي مي باشد.
- بررسي و شناخت دقيق بيماران قلبي ، عروقي، پيوندها( قلب، ريه، كبد) حوادث اعم از بزرگسالان يا كودكان ، بيماران پر خطر Highrisk) ) عوامل بحران زا و تشخيص وضعيتهاي حاد و بحراني است.
4- وظايف و مسئوليتها
در پايان دوره فراگيران قادر خواهند بود :
1- پرفيوژن را تعريف كرده و ويژگيهاي آن را بر شمارند.
2- تيم جراحي قلب( جراح، بيهوشي، پرفيوژنيست) و ارتباطات خاص في ما بين را شناخته و ويژگيهاي آنرا بيان كند.
3- عوامل موثر بر سلامت بيماران را بشناسد.
4- آسيب شناسي و درمان جراحي بيماران قلبي ( اكتسابي و مادر زادي) را دربزرگسالان و كودكان شناخته وا صول پرفيوژن را با تاكيد بر نوع بيماري بكار برد .
5- آسيب شناسي و درمان جراحي بيماران قلبي را با بيماريهاي ضميمه اي همراه ( مغز،كليه، ريه ، كبد و .................) بداند و اصول پرفيوژن را با تاكيد بر نوع بيماري خاص انجام دهد.
6- اجزاي گردش خون برون پيكري را درباي پاس قلب و ريه شناخته ( انواع پمپ،اكسيژناتور،تبادل كننده حرارت و .............)و طرز بكارگيري آنرا با توجه به استانداردهاي بين المللي بكار برد.
7- مانيتورينگ بيمار را (فشار خون، ABG ، CVP ، PAP، Temperature و SAFTY MONITORING ) شناخته و استفاده از آنرا مطابق با استانداردهاي موجود بكار برد.
8- تكنيك هاي خاص محافظت از ميوكارد ، مغز، كليه، ريه ( ارگانهاي حياتي) را بداند و آنرا مطابق با وضعيت ويژه بيمار انجام دهد.
9- اصول و مراقبتهاي لازم را در هايپوترمي ( متوسط، عميقTCA ) و نرموترمي را شناخته و آنرا مطابق با اصول پرفيوژن بكار برد.
10- اصول و توجهات ويژه در ترانسفيوژن خون و محافظت از آنرا شناخته و مطابق با استانداردهاي موجود بكار گيرد.
11- چگونگي و روش انجام پروسيجرهاي خاص مانند :
الف) CPB در زنان باردار
ب) CPB در بيماراني با مشكلات خوني ( تالاسمي، مت هموگلوبين، هموگلوبين داسي شكل، آگلويتنين سرد، لوسمي، اختلال در فاكتورهاي انعقادي و ........
ج) CPB در بيماراني با مشكلات عروقي مثل آنوريسم آئورت صعودي ، نزولي، سينه اي و شكمي را بداند و مطابق با اصو ل پرفيوژن انجام دهد.
12- اصول و تكنيكهاي پيوند عضو ( قلب، كبد، ريه ) را بيان كرده و آنرا با توجه به نوع عمل بكار برد.
13- حمايت هاي مكانيكي ( VAD, IABP,CSP,ECMO ) را بطور كامل و مطابق با استانداردهاي جهاني شناخته و آنرا طبق اصول پرفيوژن بكار برد.
14- تغليظ كننده هاي خوني را با توجه به نوع آن شناخته و آنرا طبق فرايند پرفيوژن بكار برد.
15- اصول و روش كار با انواع فيلترهاي قلبي( آرتريال فيلتر ، پري باي پاس فيلتر، كارديوپلژي فيلتر، ولكوسيت) را بداند و آنرا بكار برد.
16- موارد اورژانس و بحران ها را در CPB تعريف كرده، بررسي ، شناخت و ارزيابي و روشهاي مراقبتي خاص مربوطه را با در نظر گرفتن اصل مشاركت تيم جراحي در مراقبت از بيمار بكار برد.
17- تاثير CPB ( حرارت، همودايلشن، فيلتراسيون و.........) را بر روي داروهاي بيهوشي و هپارين و ..... دانسته و تغييرات حاصل را با توجه به مراقبتهاي خاص ارزيابي و اصلاح نمايد.
18- مراقبتهاي لازم را طبق اصول پرفيوژن در جهت جلو گيري از حوادث احتمالي شناخته و بكار برد.
........::: مدیریت وبلاگ :::........